Pulmologija

Dr Zorica Gatarić internista pulmolog

Pulmologija je subspecijalistička grana interne medicine koja se bavi bolestima pluća u najširem smislu.

Najčešće su infektivne bolesti izazvane virusima i bakterijama: zapalenje disajnih puteva-traheitis ili bronhitis i upale pluća.

Postoje različiti tipovi upale pluća.

Najčešće su bronhopneumonije koje se relativno jednostavno dijagnostikuju i leče. Međutim postoje i upale pluća koje zahvataju veliku disajnu površinu i mogu ugroziti život pacijentu.

Česte su takozvane opstruktivne bolesti pluća, od kojih je najpoznatija plućna astma.

Ove bolesti su najcesce alergijskog porekla.

Pulmologija se bavi i tumorskim bolestima pluća među kojima je najzastupljeniji karcinom bronhija.

Takođe postoje brojne imonološke, gljivične i parazitarne bolesti pluća čijom se dijagnostikom i lečenjem bavi pulmologija.

Pregled pulmologa

Ko obavlja pregled, koliko pregled traje i šta sve obuhvata pregled?

Pulmološki pregled obavlja lekar specijalista interne medicine i subspecijalista pulmologije.

Pregled počinje razgovorom sa pacijentom gde pacijent iznosi svoje tegobe a lekar mu postavlja ciljana pitanja ne bi li već na osnovu anamneze postavio dijagnozu.

Posle iscrpne anamneze lekar pregleda pacijenta što podrazumeva auskultaciju (slušanje sa aparatom koji se zove stetoskop).

Nakon toka sledi perkusija tj. kuckanje po grudnom košu i donošenja zaključka na osnovu kvaliteta zvuka koje to kuckanje proizvodi.

Savremena praksa je da se u okviru pregleda uradi i spirometrija kojom se procenjuju parametri ventilacije pluća kao što je npr. vitalni kapacitet kao i saturacija krvi kiseonikom.

U nejvećem broju slučajeva gore pomenuto je dovoljno za postavljanje dijagnoze i određivanje terapije.

Ipak često postoji potreba za dopunskom dijagnostikom kao što je:

• standardni rentrgenski snimak pluća
• kompjuterizovana tomografija
• angiografija
• scintigrafija pluća
• bronhoskopija i druge biohemijske, bakteriološke i virusološke metode.

Pobrojane dijagnostičke metode su put do precizne dijagnoze koja je apsolutni uslov za odabir uspešne terapije koja će dovesti do izlečenja.

Kada se treba obratiti pulmologu?

Pulmologu se obraćaju pacijenti sa akutnim ili hroničnim simptomima respiratornog trakta.

Najčesće je to kašalj koji može biti suv, iritirajući tzv. neproduktivan ili kašalj praćen sa iskašljavanjem sadržaja iz pluća, kojeg nazivamo produktivnim.

Podaci o kvalitetu ispljuvka odnosno boja i konsistencija su od velikog dijagnostičkog značaja.

Kašljanje sa iskašljavanjem se javlja u nizu bolesti pluća, a najčešće su aktune respiratorne infekcija.

Vrlo prisutne tzv. opstruktivne bolesti pluća u koje spada i hronični bronhitis najčešće su posledice pušenja cigareta, aerozagađenja ili rada i boravka u prašnjavim prostorima.

Kod alergijskih bronhitisa u koje spada i plućna astma karakteristična je i sezonska pojava bolesti, i to u periodima cvetanja alergogenih biljaka (ambrozija i sl.).

Bol probadajućeg karaktera koji se pojačava pri udahu je karakterističan za upale pluća i plućne maramice.

Povišena telesna temparatura je čest simptom kod bolesti respiratornih organa.

Do 38 C temparature su subfebrilne i karakteristične za virusne infekcije koje uglavnom zahvataju sluzokožu.

Mnogo više zabrinjavaju visoke temparature koje prelaze 39-40 C pogotovo ako su praćene groznicom i pogoršanim opštim stanjem pacijenta.

Visoke temparature od samog početka sugerišu postojanje upalnih bolesti pluća koje mogu biti opasne i zahtevaju brzu intervenciju.

Pulmolozi su značajno uključeni u preventivne sistematske preglede naročito mladih ljudi pri profesionalnoj orjentaciji, preglede rizičnih grupa radnika koji rade u aerozagađenim prostorima, pregleda sportista koji se izlažu velikim fizičkim naporima.